Kernramp hoe bescherm ik me tegen radioactieve straling
Inleiding
Nu een meltdown van de kernreactor van de kerncentrale Fukushima in Japan een serieuze dreiging blijkt, vraagt iedereen zich af op wat voor manieren je je kunt beschermen tegen straling.
Straling boezemt juist zo’n angst in omdat het onzichtbaar is en blootstelling zulke ernstige gevolgen kan hebben.
Straling in Japan
Er zijn reeds vier reactoren van de Japanse kerncentrale Fukushima I zwaar beschadigd, hun koelsystemen zijn kapot en een gedeeltelijk meltdown van de splijtstaven is een feit.
Het Japanse nucleaire veiligheidsagentschap NISA (Nuclear & Industrial Safety Agency) heeft op 18 maart 2011 de ‘rating’ (classificatie) van het de kernramp verhoogd van 4 naar 5, op een internationale schaal van 7.
Niveau 5 is gedefinieerd als: ernstige schade aan de reactorkern, het vrijkomen van grote hoeveelheden straling met een hoge waarschijnlijkheid aan significante openbare stralingsblootstelling en/of meerdere overledenen ten gevolge van straling.
In de laatste week zijn de volgende updates verschenen:
- In grondmonsters rond Fukushima is iodine-131 (radioactief jodium) and cesium-137 aangetroffen in een 400 maal grotere hoeveelheid dan normaal.
- Op 5 plekken rond Fukushima is plutonium in grondmonsters aangetroffen
- Volgens het Japanse persbureau Kyodo is in het zeewater bij de kerncentrale is 3355 keer zo veel radioactief jodium gevonden als wettelijk toegestaan
Vanwege de kapotte koelsystemen wordt zeewater gebruikt om de reactorkernen te koelen. Voor kernreactor 2 alleen al is 7 ton water per uur nodig om al het water dat als stoom ontsnapt te vervangen!
Dagelijkse Updates hier.
Straling in Nederland en België
Vanwege de afstand tussen de Benelux en Japan is het risico op fallout van radioactieve deeltjes nauwelijks aanwezig. Er zijn wel andere stralingsrisico's in onze omgeving en daar zijn we ons misschien niet zo van bewust. Zie hiervoor ook het artikel Straling in Nederland en België .
Soorten straling en wanneer gevaarlijk
Er wordt een verschil gemaakt in 2 soorten straling, ioniserende en niet-ioniserende.
- Niet ioniserende stralingsvormen zijn bijvoorbeeld warmte of zonlicht. De energie van de golflengte is niet sterk genoeg om electronen uit atomen of moleculen te verwijderen (ionisatie).
• Ioniserende straling maakt geladen deeltjes vrij die schadelijk zijn voor levend weefsel. Radioactiviteit of ioniserende straling is o.a. alfastraling, bètastraling of gammastraling (hoogenergetische electromagnetische straling).
Er zijn een aantal factoren van belang bij het gevaar van blootstelling aan ioniserende straling:
- Welk soort straling (alfa, bèta of gamma)
- Hoe komt het lichaam er mee in aanraking (via voedsel, inademing, huid)
- Hoe lang duurt de blootstelling (tijdsinvloed op blootstellingsdosis)
- Hoe dicht is men bij de stralingsbron (afstandsinvloed op stralingsbelasting)
- Heeft men toegang tot bescherming of afscherming (lood, gewapend beton, water)
Hoe bescherm ik me tegen straling?
Wanneer blootstelling dreigt of een feit is dan zijn de volgende adviezen van de overheid en officiële instanties:
- bescherming te zoeken in gebouw of kelder met minimaal 33 cm beton
- om kleding zo snel mogelijk uit te trekken en te wassen
- zelf een douche te nemen en de huid zachtjes te reinigen met zeep
- ramen en deuren dicht te houden
- het innemen van kaliumjodidetabletten die de opname van gevaarlijk radioactief jodium in de schildklier blokkeren door hem met niet-radioactief jodium te verzadigen.
Er is ook bij het beschermen tegen straling een verschil te maken in de soorten ioniserende straling.
- Alfastraling wordt al tegengehouden door een vel papier of door lucht.
- Bètastralen hebben een dunne laag metaal (bijv. aluminium) nodig maar er bestaan ook speciale plastic schilden (plexiglas).
- Gammastralen hebben een groter doordringend vermogen dan alfa- of bètastralen en dus is er betere bescherming nodig. Volgens diverse bronnen voldoet 6 centimeter lood, 10 centimeter ijzer of 33 centimeter beton.
Aanvullende maatregelen
Aangezien straling schade toebrengt aan levende cellen en breuken in het DNA kan veroorzaken, enigszins vergelijkbaar met de schade die vrije radicalen veroorzaakt, zien veel mensen heil in voedingssupplementen en andere aanvullende voedingsstoffen als aanvullende bescherming tegen oxidatieve schade door straling. Men zoekt het dan voornamelijk in de richting van anti-oxidanten.
Links
- RIVM en Stralingsbescherming
- Nationaal Meetnet Radioactiviteit
- Kernfysische Dienst (KFD): onderdeel van het ministerie van VROM
- Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle - FANC : Onafhankelijke overheid die zorgt voor de naleving en verbetering van reglementering rond bescherming van mens en milieu tegen gevaren van ioniserende straling
- Telerad
- SCK-CEN: Studiecentrum voor Kernenergie - Centre d'Etude de l'énergie Nucléaire - Belgian Nuclear Research Centre
- www.straling.org
- http://www.stopumts.nl/
- http://www.beperkdestraling.org/Bibliotheek/Studies.aspx
- Internationaal Agentschap voor Atoomenergie - IAEA : Het wereldwijde centrum voor samenwerking rond de promotie van veilige, betrouwbare en vreedzame nucleaire technologieën.
- Blootstelling van de Nederlandse bevolking aan externe straling vanuit de omgeving
- http://www.stralingmeten.be/content/bescherm-je-tegen-gsm-straling
- De BioIniative Working Group
Andere artikelen op Leerwiki:
- Kernramp: hoe bescherm ik me tegen radioactieve straling
- Kernramp: wat zijn de gevolgen van radioactieve straling voor onze gezondheid?
- Kernramp: welk effect heeft jodium op onze gezondheid?