Waarom zijn er in Zuidoost-Azië jaarlijks terugkerende overstromingen

Inleiding

De overstromingen in Zuidoost-Azië zijn een jaarlijks terugkerend fenomeen. Zo rond oktober staan onze kranten weer bol van de grote overstromingen die in dit gebied plaatsvinden. Straten lopen onder, mensen raken hun huis kwijt en helaas zijn er ook vaak doden te betreuren. Maar hoe is het nou eigenlijk mogelijk dat deze regio ieder jaar opnieuw weer door overstromingen getroffen wordt? Ligt dit eigenlijk wel alleen aan de natuurlijke omstandigheden?

Fysisch-geografisch

De term ‘’fysisch geografisch’’ heeft te maken met de natuur, deze staat centraal in deze tak van wetenschap. Bij de fysische-geografie worden bijvoorbeeld dingen als het klimaat bestudeerd maar wordt er ook gekeken naar de vormen van het landschap: heuvels, hoeveelheid water, bodemsoorten enzovoorts.

Oorzaken

In het najaar begint in Zuidoost-Azië altijd de moesson, het regenseizoen. De moesson ontstaat door een verandering in de luchtstromen. Doordat tijdens de moesson andere luchtsoorten aangevoerd worden, verandert er veel qua weersomstandigheden. Er zijn in deze tijd bijvoorbeeld dagelijks een aantal korte periodes met zeer veel neerslag. Door deze regen stijgt het waterpeil in de vele rivieren die de Zuidoost-Aziatische landen rijk zijn. In bijvoorbeeld Cambodja en Laos zijn er veel slecht onderhouden dijken en dammen. Hierdoor wordt veel water niet binnen de oevers van de rivieren gehouden. Doordat het regenseizoen een half jaar duurt, zakt het waterpeil niet, maar stijgt het alleen maar. Er komt namelijk meer water de rivieren in, dan dat er afgevoerd kan worden. Waarschijnlijk zouden de overstromingen in hevigheid afnemen wanneer de landen in de regio meer aandacht besteden aan hun waterhuishouding. Ze moeten bijvoorbeeld voor een betere waterkering zorgen of de rivieren verbreden/verdiepen zodat er meer water sneller afgevoerd kan worden. Helaas is hier vaak niet genoeg geld voor.

Ook tyfoons kunnen bijdragen aan de hevigheid van de overstromingen. Een tyfoon is een tropische storm die gepaard gaat met gigantisch harde windstoten. Deze windstoten kunnen ervoor zorgen dat het water uit de rivieren met enorme kracht op oevers of kustlijn wordt gestoten. Wanneer dit het geval is, zal er veel water uit de rivieren lopen waardoor veel steden onder zullen lopen.

Sociaal-geografisch

De sociale-geografie houdt zich bezig met de invloed van de mens op de omgeving. Er wordt dan bijvoorbeeld gekeken naar hoe uitlaatgassen van auto’s het klimaat beïnvloeden. Andere cijfers die bestudeerd worden zijn bijvoorbeeld geboorte- en sterftecijfers, emigratie- en immigratiecijfers.

Oorzaken

De mens is niet de oorzaak van de overstromingen in Zuidoost-Azië, maar zorgt er wel degelijk voor dat de overstromingen verergeren. Dit is ten eerste terug te zien in het feit dat de rivieren in veel Zuidoost-Aziatische landen de afgelopen jaren steeds minder ruimte hebben gekregen. Wat ik daarmee bedoel, is dat de rivieren zijn versmald, zodat er meer grond beschikbaar zou komen voor de landbouw en voor de industrie. Veel landen in de regio zijn namelijk economisch sterk in opkomst en hebben er veel voor over om deze maar te laten groeien. Door rivierversmalling krijgt dezelfde hoeveelheid water, veel minder ruimte. De rivieren zullen bij extreme regenval dan ook sneller overstromen, en dat komt door toedoen van de mens. Ook ontbreekt in veel landen een goed werkend rioleringsstelsel, waardoor die enorme hoeveelheden water niet goed afgevoerd kunnen worden. Een laatste sociaal geografische oorzaak is overbebouwing.

Wat er een aantal jaren geleden in Thailand is gebeurd tijdens het overstromingsseizoen, is opzienbarend te noemen. De bevolking van de hoofdstad Bangkok heeft namelijk opzettelijk de overstromingen verergerd. Door de autoriteiten daar werden namelijk nooddammen en nooddijken aangelegd om het water uit de Bangkok te houden, deze dijkjes en dammen werden door de bevolking afgebroken. Hiermee uitte ze hun onvrede over de slechte humanitaire hulp die ze krijgen bij overstromingen. Ze eisten betere voedselvoorraden, betere opvang voor slachtoffers enzovoorts. Hierdoor stroomden miljoenen liters water de stad in, die niet de stad in zouden stromen wanneer de dijken behouden waren gebleven.

Conclusie

In Zuidoost-Azië komen jaarlijks terugkerende overstromingen voor. Dit heeft zowel fysisch-geografische als sociaal-geografische oorzaken. Een voorbeeld van de eerste is het moessonseizoen dat wegens veranderende windstromen ieder jaar terugkomt. Hierdoor valt er zoveel regen dat het niet meer in de rivieren past en deze vervolgens overstroomt. Een sociaal-geografische oorzaak is bijvoorbeeld het feit dat de mens de rivieren steeds minder ruimte geeft. Bij veel regenval zit de rivier eerder ‘’vol’’ en zal dus sneller overstromen.

Bronnen afbeeldingen: Wikimedia Commons, Hullie