Geschiedenis en toepassingen van de Kastanje
Bekendheid van de Kastanje
We kennen allemaal de prachtige, statige Kastanjebomen. Vroeg in het voorjaar zijn ze met hun prachtige rechtopstaande bloesems een lust voor het oog. Er bestaat een wilde en een tamme Kastanje. Deze bomen zijn totaal verschillend en behoren ook niet tot dezelfde familie. Dit artikel gaat over de Wilde Kastanje.
De Wilde Kastanje of Paardenkastanje is vooral bekend door zijn gebruik in de homeopathie en bij de Bach Bloesemtherapie.
De Kastanje als boom
De Witte Paardenkastanje (Aesculus hippocastanum L.), Dolle Kastanje of Wilde Kastanje is afkomstig van de Balkan en Klein Azië. In het midden van de 16e eeuw heeft de Oostenrijkse diplomaat de heer Busbecke de paardenkastanje naar ons land gebracht, tegelijk met de tulp en de sering. In de loop van de 18de eeuw raakte hij verspreid in parken en langs lanen. Sommige exemplaren zijn meer dan 250 jaar oud.
In 2002 is de Kastanje massaal belaagd door de Kastanjemineermot (Cameraria ohridella). Dit is een heel klein vlindertje waarvan de larven leven in Kastanjebladeren en het bladmoes volledig wegvreten. Hierdoor kunnen de bladeren van de Kastanje al in juli bruin en verdord zijn. Ze vallen dan lang voor de herfst echt is ingetreden af. Het Mineermotje is in 1985 ontdekt in Macedonië en heeft het zich inmiddels over Centraal - en West-Europa verspreid.
Sinds 2005 is de Kastanje ook door een andere geheimzinnige ziekte getroffen: de stamverslijmingsziekte. Kenmerk van deze ziekte is een soort wond op de stam. Hieruit stroomt een teerachtige vloeistof. In Den Haag is deze ziekte het eerste ontdekt. Er wordt uitgebreid onderzoek gedaan naar de oorzaak van deze ziekte en naar de manier waarop deze ziekte kan worden bestreden.
Kenmerken van de Kastanje
De Kastanje is een boom met een symmetrische kroon. De boom kan tien tot dertig meter hoog worden. De stam is kort en vaak gedraaid. De hoofdtakken zijn vaak horizontaal. De bladeren zijn tegenoverstaand met een lange, stijve steel, handvormig samengesteld met vijf tot zeven langwerpige, gezaagde blaadjes. De Kastanje bloeit in mei-juni. De bloemen zijn wit met gele en rode vlekken en staan in grote, rechtopstaande trossen. De bloemkelk heeft vijf ongelijke tanden, vier kreukelige, ongelijke kroonbladen, zeven meeldraden en een ver uitstekende stijl. Het vruchtbeginsel is een driehokkige doosvrucht met stekelige dop. Deze opent met drie spleten en bevat twee tot drie kastanjes. De smaak van de kastanjes is bitter en hierdoor voor de mens niet eetbaar.
De Kastanje als medicijn
- Gebruikte delen;
- de bast
- de zaden in oktober (in de zon gedroogd)
- de bloemen (bij de Bach bloesemtherapie)
- Werkzame bestanddelen;
- looistof
- saponinen
- flavonoïden
- cumarine
- Toegeschreven eigenschappen;
- bloedstelpend
- ontsteking-remmend
- samentrekkend
- vaatvernauwend
Aandoeningen waarbij we bestanddelen van de Kastanje kunnen gebruiken
- Bij aambeien kan men per dag twee kopjes drinken van een afkooksel van 30 gram gedroogde bast en fijngewreven takken (twee tot drie jaar oud) op een liter water, tien minuten laten koken en vijf minuten laten trekken.
Eigenlijk is het verstandiger om bij aambeien een arts te raadplegen.
Symboliek van de Kastanje
De Kastanje is symbool voor overvloed, trouw en totale harmonie.
Legendes en verhalen van de Kastanje
- Met een Kastanje kun je niet echt praten, je moet naar hem luisteren, hem ervaren en zijn energie over je heen laten komen.
- De Kastanje is het voorbeeld van fatsoen en verdienstelijkheid.
- Wanneer je de eerste Kastanje die je in de herfst ziet opraapt en het hele jaar bij je draagt, zal deze ervoor zorgen dat je geen reumatiek krijgt.
- Een arts in Constantinopel heeft ontdekt dat tot meel vermaalde Kastanjes een ademhalingsstoornis bij paarden kan voorkomen. Om hun veroveringstochten succesvol te maken, waren snelle paarden voor de Turken heel belangrijk. De arts gaf de boom die deze vruchten droeg de Latijnse naam ‘Castanea equina’, wat letterlijk Paardenkastanje betekent.
- Een andere verklaring voor de naam Paardenkastanje is het zichtbare hoefijzervormige litteken op een tak dat overblijft als een blad is afgevallen.
Toepassingen van de Kastanje
- Het hout van de Kastanje is zacht en niet duurzaam. Daardoor is het niet geschikt voor verwerking.
- De vrucht van de Paardenkastanje is door zijn bitterheid voor de mens niet eetbaar. Wel voor geiten en varkens.
- Het door malen verkregen meel van de Kastanje wordt gebruikt als schoonheidsmiddel om een glanzende huid te krijgen.
- Het vruchtvlees van een Kastanje kan worden gebruikt voor de bereiding van zeep.
- Kastanjepoeder gemengd door het gietwater voor kamerplanten kan wormen uit de pot verdrijven.
- De bast van de Kastanjeboom levert een rode kleurstof.
Tenslotte
Kastanjes zijn prachtig om in de herfst mee te knutselen.
Bron www.tomwesteneng.nl
Gids voor geneeskrachtige planten van Readers Digest