Wat is een herbarium
Een Herbarium
Een herbarium is een verzameling van gedroogde planten, op papier vastgehecht, vaak met populaire en botanische naam, de vindplaats, datum en de naam van de vinder en diegene die de dit onderzoekje gedaan heeft. Een oud woord voor herbarium is herbarius. Dat heeft echter ook andere betekenissen. Het kan zo bijvoorbeeld ook een kruidboek betekenen.
Een herbarbarium exemplaar kan onder andere als bewijs dienen voor de vondst van een bepaalde bloem soort. Anderen kunnen dan ook het bewuste exemplaar determineren om de juistheid te controleren. Dat vergt wel extra expertise want gedroogde exemplaren zien er anders uit dan verse levende planten. Ze hebben een andere kleur en zijn platter. Het drogen gebeurt in een plantenpers. Ook moeten leerlingen van middelbare scholen vaak een herbarium maken voor het vak biologie. Hierbij moeten ze zelf dan op zoek naar bloemen, de informatie hierover zoeken, en de bloemen zelf drogen. Meer informatie over het verzamelen en drogen kun je verder op vinden in dit artikel.
Er bestaan ook wetenschappelijke instituten met de naam herbarium, zoals het Nationaal Herbarium Nederland. Hier wordt onderzoek gedaan aan planten, onder andere gedroogde planten, die ook aldaar bewaard worden. De planten die daar bewaard worden hoeven niet gedroogd te zijn maar kunnen ook op andere manieren gepreserveerd zijn. Een wetenschappelijk herbarium kan deel uitmaken van een botanische tuin, een natuurhistorisch museum, een universiteit of onafhankelijk zijn.
Het verzamelen van planten en bloemen
Bij het verzamelen voor planten of bloemen voor je eigen herbarium komen eerst een aantal dingen bij kijken. Je kunt namelijk niet overal zomaar planten gaan plukken! Veel planten worden in Nederland steeds zeldzamer. Je moet daarom dus heel voorzichtig omgaan met de natuur die er nog is. Verzamel daarom nooit planten in natuurgebieden of parken. Andere tips zijn bijvoorbeeld om alleen planten te plukken die opgegeven zijn in een lijst die je kunt vinden op BioPlek.org. Ook kan je bijvoorbeeld bij het plukken van de planten er voor zorgen dat je de wortels laat zitten. Vaak kunnen deze planten dan nog terug groeien. Ook kan je het beste alleen planten plukken die heel vaak in grote groepen bij elkaar staan. Dan weet je dat daar in ieder geval nog genoeg van bij elkaar staan.
Hoe te drogen?
- Hoe sneller de planten drogen hoe mooier de kleur blijft. Planten moeten gedroogd worden tussen papier dat veel vocht opneemt. Dit kan bijvoorbeeld met kranten.
- Doe de planten daarom ook zo snel mogelijk na het verzamelen tussen de kranten.
- Leg de planten zo mooi mogelijk, zodat alle onderdelen duidelijk zichtbaar zijn. Grote planten kunnen in stukken gedroogd worden.
- Stop bij de planten een papiertje met alle gegevens, anders vergeet je bij welke plant de gegevens horen.
- Leg hierop enkele grote zware boeken, dan worden de planten goed platgedrukt en drogen ze snel. Gebruik, als je er een hebt, eventueel een plantenpers.
- Kijk na 1 dag of de planten goed liggen. Je kunt ze dan namelijk nog anders leggen, bijvoorbeeld als de bladeren dubbelgevouwen zijn.
- Vervang vochtige kranten in het begin iedere dag door droge. De planten drogen dan sneller en er komt geen schimmel op.
Tot slot
Na dit alles is je herbarium bijna klaar. Het enige wat je nog hoeft te doen is ze in te plakken in een boek. Zorg er wel voor dat je planten echt droog zijn, anders gaan ze namelijk schimmelen. Ook plak je normaal gesproken van elke soort één plant van in je boek en maar één plant op een bladzijde. Je kan de planten plakken met dunne strookjes plakband. En het enige wat je dan nog hoeft te doen is de gegevens erbij te zetten.