Waarheid of leugen

Mening

Aarde

De wereld zit vreemd in elkaar. Als iemand van mening is dat zijn mening de waarheid is, dan kan de mening van een ander niet ook waar zijn. Zo kan het niet zijn dat kapitalisten net zo gelijk hebben als communisten. Het kan ook niet dat Christenen een waarheid bezitten en de Islamieten een andere. Er is maar één waarheid en de persoon of groep die de waarheid bezit mag de waarheid van een andere groep een leugen noemen.

⬇ Index

Waarheid en leugen

Nu is er een probleem met de waarheid , zeker als die door mensen wordt gebracht. Mensen kunnen de waarheid niet volledig bevatten en verwoorden. Zo zijn er massa’s ervaringen die wij niet verwoorden of verwoord hebben. Of we vatten de waarheid samen tot een enkel woord of een paar woorden en laten allerlei onderdelen van de waarheid

Winkelwagen

verdwijnen in dat ene begrip. Zo is mijn ervaring van boodschappen doen bij de Albert Heijn een compleet andere dan die van iemand anders die bij de Albert Heijn boodschappen doet. Toch zal ik niet mijn complete ervaring van boodschappen doen bij de Albert Heijn gaan vertellen, maar alleen de gebeurtenissen die mij opvallen. De waarheid die ik dus samenvat met boodschappen doen bij Albert Heijn is ook nog eens voor mijzelf beperkt.

Ook voor de leugen geldt hetzelfde als voor de waarheid. Als ik lieg dat ik bij Albert Heijn boodschappen heb gedaan, terwijl ik bij de Jumbo of de C1000 ben geweest, dan is dat mijn leugen. Mijn leugen is echter anders dan de leugen van iemand anders die zegt bij de Albert Heijn te zijn geweest, terwijl hij alles bestelt heeft bij Albert, de bezorgdienst van Albert Heijn. Dus ook voor leugens geldt dat ze gekoppeld zijn aan de persoon die ze vertelt, niet aan de waarheid.

⬇ Index

De motivatie

Giraffe

Het vreemde aan de leugen en de waarheid is echter dat ze beide een motivatie kennen. Zo zal ik bijvoorbeeld liegen omdat ik denk dat iemand de waarheid niet aankan. Of het is nodig om te liegen om mijn positie te beschermen. Maar ik kan bijvoorbeeld ook mijn positie beschermen door de waarheid te spreken. Wat de waarheid of de leugen dus nog vreemder maakt, want ik kan dus dezelfde motivatie hebben om de waarheid te vertellen of om te liegen. Het enige wat hoeft te verschillen is de situatie. Waarbij het in de ene situatie er om kan gaan mezelf te beschermen terwijl het in een andere situatie er om kan gaan een ander te beschermen. Zo kan het bijvoorbeeld heel raadzaam zijn om in een situatie waar mensen vervolgd worden om zoiets onzinnigs als hun geloof, te liegen. Zo kon je tijdens de tweede wereldoorlog maar beter liegen als de politie aan je deur stond en vroeg of je joden verbergt. Terwijl je tijdens diezelfde tweede wereldoorlog maar beter kon toegeven dat je joden hielp, als een jood voor je deur stond en om hulp vroeg.

⬇ Index

Leugen of waarheid

Het is dus vreemd gesteld met leugen en waarheid. Meerdere mensen kunnen volgens zichzelf de waarheid bezitten. Meerdere mensen die de waarheid bezitten kunnen menen dat alle andere mensen die menen de waarheid te bezitten leugenaars zijn. Mensen die het ene moment de waarheid spreken kunnen het volgende moment vanwege dezelfde motivatie liegen. Terwijl de ene situatie het juist noodzakelijk maakt om te liegen terwijl de volgende juist tot het spreken van de waarheid uitnodigt.

Dit is natuurlijk allemaal een heel erg teleologische en menselijke benadering van de waarheid. Want vanuit een deontologische benadering van de waarheid is het spreken van de waarheid een plicht en niet een situatie afhankelijke activiteit. Maar wat het duidelijk maakt is dat we eigenlijk meerdere vormen van waarheid hebben. We hebben

Vlammen

publieke waarheden , waarbij je afhankelijk van wat je gelooft meent dat jouw waarheid waar is en de waarheid van een ander een leugen moet zijn. Vooral geloven en ismen, zoals kapitalisme, socialisme, communisme, consumentisme hebben de sterke neiging om de wereld te verdelen in hun leugen en onze waarheid. Je hebt ook situationele waarheden, waarbij de belangen van de aanwezigen meespelen. Maar daarnaast heb je ook nog persoonlijke waarheden. De waarheid van je eigen ervaringen . De waarheid waarbij je vanuit jezelf je eigen ervaringen beschouwt en beoordeelt. Daarbij kunnen we in de situatie komen dat we onszelf de waarheid of onszelf leugens vertellen. Bijvoorbeeld na afloop van een hardloopwedstrijd, waarin je alleen tegen geblesseerde tegenstanders loopt, beweren dat je de beste hardloper bent die er ooit is geweest. Of tegen jezelf zeggen als je per ongeluk iets uit je handen laat vallen, bijvoorbeeld omdat je schrikt van een spin, dat je een onhandige kluns bent. Waarna je tegen iedereen die het vraagt zegt dat je onhandig bent en dan het glasincident als voorbeeld geeft.

⬇ Index

Conclusie

Leugen en waarheid liggen dus niet erg ver uit elkaar. Hoewel ze zeker niet twee zijden van een medaille zijn, omdat ze een veel breder gebied beslaan dan slechts de leugen en de waarheid. Hun gebruik heeft namelijk invloed op de mensen die aanwezig zijn. Als je de waarheid en leugen ergens een keerzijde van zou willen noemen, dan is dat de keerzijde van het menszijn. Menszijn betekent voortdurend moeten kiezen of je de waarheid zult spreken of leugens zult gebruiken. Waarbij je moet afwegen of het in je eigen belang is, of in het belang van de ander. Is het in het belang van de groep waartoe je behoort of de mensheid. Is het van belang voor je eigen ontwikkeling of de ontwikkeling van een ander.

Uiteindelijk is het je eigen keuze of je de waarheid spreekt of een leugen gebruikt, de gevolgen ervan worden vaak pas later duidelijk.