Inleiding
Het woord taboe komt uit het Polinesisch en betekent zoveel als een onderwerp waar niet over gepraat mag worden. Waarom er over het onderwerp niet gepraat mag worden kan overigens zeer verschillen per cultuur. Zo zijn er culturen waar een onderwerp taboe is omdat er een bepaalde heiligheid aan toegekend mag worden. Er zijn bijvoorbeeld culturen waarin je niet in het openbaar de naam van de goden mag gebruiken en dus eufemistische namen hebt. Terwijl andere culteren niet over onderwerpen praten omdat ze zich ervoor schamen.
⚢ Index
Taboe
De menselijke natuur schijnt de behoefte te hebben om bepaalde onderwerpen onbespreekbaar te maken. Slecht ouderschap is bijvoorbeeld in de westerse cultuur een taboe onderwerp. Praten over en met ouders over hoe goed of slecht ze hun ouderschap invullen hoort niet. Waarom is niet helemaal duidelijk, maar je zou je kunnen indenken dat het voortkomt uit het idee dat alle mensen natuurlijke goede ouders zijn. Maar zo zijn er nog een heleboel onderwerpen die in een taboe of semi-taboe sfeer bestaan. Bijvoorbeeld het gedwongen opnemen van psychiatrische patiënten (colloceren ). In de wereld van de psychiatrie, politiek en openbare orde is het geen volledig taboe, want anders zou colloceren niet eens bestaan. Maar directe familie van psychiatrische patiënten die er over zouden willen praten met familie, vrienden en kennissen lopen vaak tegen een muur aan van “liever niet”.
⚢ Index
Depressie
Ook een onderwerp als depressief zijn is vaak een taboe. Waarbij ook hier weer geldt dat voor de behandelaars en onderzoekers het onderwerp geen taboe is, maar voor de lijders en hun omgeving. Hoeveel mensen zijn er niet depressief en durven hier niet voor uit te komen? Waarbij de reden om er niet voor uit te komen gevonden kan worden in het feit dat we het idee hebben perfect te moeten zijn of anderen niet lastig te mogen vallen. Vaak komen onderwerpen ook in een taboe terecht omdat de omgeving vindt dat psychische problemen geen echte problemen zijn. Kennissen en familieleden laten bijvoorbeeld merken dat het allemaal maar aanstellerij is en dat als je je nu maar wat kraniger opstelt het allemaal vanzelf overgaat. Depressie is ook bijvoorbeeld een taboe omdat het gezien wordt als een gevaarlijke chronische aandoening die nadelig is voor een mogelijke werkgever.
⚢ Index
Seksuele problemen
Seks en al haar onderdelen en bijbehorende problemen vormen standaard een taboe in de westerse cultuur sinds eigenlijk halverwege de negentiende eeuw. Toen het idee zich ontwikkelde dat seks iets was wat niet in het openbare leven thuis hoorde. Je zou de ideeën van Freud over seks zelfs de culminatie kunnen noemen van het tot een taboe maken van seks. Ook hier geldt weer dat de hulpverleners die zich met seksuele problemen bezighouden het taboe voor een deel opheffen. Ook mensen die artikelen schrijven over seksuele problemen creëren natuurlijk openheid, bijvoorbeeld een artikel over vroegtijdige zaadlozing . Maar omdat het een taboe is gaan de mensen met het probleem niet naar de dokter en kunnen er daardoor geen hulp voor krijgen. Het gevolg kan zijn dat mensen weer problemen krijgen in hun relatie, omdat beide partners zich schuldig voelen over wat er gebeurt.
⚢ Index
Flirten
Een voorbeeld van een taboe dat je bijna belachelijk kunt noemen is flirten . Iedereen doet het, het is eigenlijk volkomen onschuldig omdat het vaak helemaal niets anders is dan het uiten van je persoonlijke waardering voor iemand, maar toch vinden we dat het ongepast is om er over te praten. De meeste mensen die flirten bedoelen er namelijk niets anders mee dan dat ze zich ontspannen en op hun gemak voelen bij de ander. Flirten is dan ook heel erg moeilijk als je je gespannen voelt bij iemand anders. Bijvoorbeeld als je een bepaalde mate van seksuele opgewondenheid ervaart bij iemand, dan wordt flirten al snel heel krampachtig en noemen we het ook geen flirten meer. Maar is er eerder sprake van verleiden.
⚢ Index
Burn-out
Ook op het werk is het vergeven van de taboes. Zo is het feit dat vooral leidinggevenden last hebben van burn-out verschijnselen een onderwerp waar niet graag over gesproken wordt. Overigens wordt er noch door de slachtoffers als door de organisatie graag over gesproken dat werk voor leidinggevenden kan leiden tot een lichte vorm van depressie. Daar zijn natuurlijk twee redenen voor te geven op het eerste oog. Als namelijk blijkt dat de organisatie de oorzaak is van de burn-out bij een leidinggevende of werknemer dan kan dat tot financiële claims leiden. Verder geven mensen niet graag toe dat hun werk hun overmand of dat de organisatie waarin ze werkzaam zijn slecht met zijn werknemers omgaat.
⚢ Index
Verschillende seksuele behoeftes
Naast een taboe op seksuele problemen is er ook een taboe op alles wat met seks te maken heeft. Dit zie je bijvoorbeeld aan het feit dat we liever geweldsfilms vertonen op een tijdstip dat iedereen het kan zien dan films met een seksuele inhoud. Het gevolg is dat veel zaken die tot het domein van de seksualiteit behoren pas besproken worden als mensen elkaar door en door kennen en zelfs dan is er vaak een grote schroom om het onderwerp bespreekbaar te maken. Zo begint homoseksualiteit pas sinds een paar jaar een bespreekbaar onderwerp te worden. Maar swingen is iets wat niet in alle openbaarheid met iedereen besproken kan worden zonder dat er een vreemde sfeer ontstaat. Vaak wordt er al snel gedacht dat de gesprekspartner wil voorstellen om het te gaan doen.
Een ander onderwerp dat in de taboesfeer ligt als het gaat om seksualiteit is de gedwongen prostitutie van jongens door oudere mannen.
⚢ Index
Kiezen voor kinderen
Dit is misschien wel het vreemdste taboe dat er is. Het taboe dat je eigenlijk niet mag kiezen of je wel of geen kinderen wilt hebben, je bent eigenlijk altijd verplicht om kinderen te krijgen. Zelfs als je als mens het idee hebt geen kinderen te willen of merkt dat je er spijt van hebt kinderen gekregen te hebben dan mag je dat niet zeggen. Je bent verplicht om kinderen leuk te vinden, zelfs als je ze zelf niet wilt. Het feit dat er niet open over dit onderwerp gesproken kan worden ligt mogelijk ook aan de basis van het feit dat er ouders zijn die hun kinderen verwaarlozen of mishandelen. Maar dat leidt er ook weer toe dat er geen goede oplossingen zullen komen voor ouders die spijt hebben van hun kinderkeuze en kinderloze volwassen die graag kinderen willen hebben. In zekere zin doen we alsof kinderen krijgen net zoiets is als trouwen, in voor- en tegenspoed zul je die kinderen hebben, zelfs als dat die kinderen ellende bezorgt.
⚢ Index
Gevolgen
Het bestaan van taboes heeft vaak vervelende gevolgen voor alle partijen die er aan meedoen en bijdragen. Zo blijkt het vaak moeilijk om vast te stellen wat de oorzaak is voor de onderwerpen waarop een taboe rust. Een taboe op burn-out leidt er bijvoorbeeld toe dat alleen de symptomen behandeld worden, zonder dat de oorzaak van de burn-out wordt aangepakt. Wat er vaak weer toe leidt dat het symptoom van tijd tot tijd de kop op steekt en vaak met steeds kortere tussenpauzen. Het bekende dweilen met de kraan open probleem. Of de onbespreekbaarheid maakt het voor een slachtoffer onmogelijk om hulp te zoeken, waardoor het probleem in ernst toeneemt tot er niet meer omheen of overheen gekeken kan worden. Waarna bij behandeling vaak blijkt dat het te laat is om het nog te genezen. Zo is onze suikerverslaving bijvoorbeeld een taboe, met als gevolg steeds meer patiënten met diabetes twee.
⚢ Index
Zijn zoals je bent
Wat taboe onderwerpen eigenlijk duidelijk maken is dat zijn zoals je bent niet mag. Je moet als mens allerlei zaken kunnen zonder er ooit voor geleerd of mee geoefend te hebben. Je moet voortdurend voldoen aan normen, terwijl je zelf nooit inbreng gehad hebt op die normen. Waarbij het afwijken van die normen betekent dat je niet goed bent zoals je bent. Dan is het misschien wel te verwachten dat mensen niet over onderwerpen willen praten die duidelijk maken dat ze niet perfect zijn. Waarbij we vaak ook nog eens het idee hebben dat de fouten van anderen die familie van ons zijn onze fouten zijn en wij dus ook minder perfect worden. Want als een familielid niet perfect is, dan zou er ook wel eens iets niet goed aan ons kunnen zijn. Dat is natuurlijk wel een grote confrontatie met onze eigen menselijkheid. Misschien is dat wel ons grootste taboe onderwerp, dat we eigenlijk niet menselijk willen zijn met alle onze goede en slechte kanten.
⚢ Index
Index van koppen
⚢ Inleiding
⚣ Taboe
⚤ Depressie
⚥ Seksuele problemen
⚦ Flirten
⚧ Burn-out
⚨ Verschillende seksuele behoeftes
⚩ Kiezen voor kinderen
⚤ Gevolgen
⚣ Zijn zoals je bent
⚢ Index van koppen
