Chaos en orde

Inleiding

Gekleurde elektriciteitsdraden en printplaatjesDe meeste mensen hebben een hekel aan chaos. Het waarom voor die afkeer is de meeste mensen niet duidelijk. Zo hebben ze dat nu eenmaal geleerd. Het begon al vroeg in hun leven. Ze moesten hun speelgoed opruimen. Ze moesten op vaste tijden eten. Ze moesten iedere dag op hetzelfde tijdstip gaan slapen. Er waren allerlei manieren waarop er orde werd geschapen in de dagelijkse gang van zaken. Maar wat nu eigenlijk orde en chaos was of is weten ze nog steeds niet.

⇵ Index

Chaos

Een wijze uitspraak is die waarin gesteld wordt dat de chaos van de één de orde van de ander is. Het duidelijkste voorbeeld van de uitspraak is de chaos van de Germaanse talen in vergelijking met de chaos van de Latijnse talen. Beide taalfamilies vinden elkaar chaotisch. Wie zet nu zijn bijwoorden en bijvoegelijke naamwoorden achter het zelfstandige naamwoord, zullen de gebruikers van de Germaanse talen zeggen over de Latijnse talen? Wie zet nu zijn zelfstandige naamwoord achter de bijwoorden en bijvoegelijke naamwoorden, zullen de gebruikers van de Latijnse talen zeggen over de Germaanse talen? Beide taalfamilies vinden vervolgens dat andere taalfamilies chaotisch zijn omdat ze hun werkwoorden niet vervoegen.

Mijn orde is dus iemands anders chaos en hoe ik ook probeer om meer orde aan te brengen, hoe groter de chaos voor de ander wordt.

Blijkbaar heeft orde en chaos dus alles te maken met de cultuur waarin je opgroeit. Hoe georganiseerder de cultuur hoe meer je andere minder georganiseerde culturen chaotisch zult vinden. Maar andersom geldt hetzelfde gevoel. Hoe minder orde een cultuur kent hoe chaotischer een cultuur met veel orde, bijvoorbeeld in de vorm van regels, overkomt. Want hoe kun je leven tussen al die regels. Leven is toch vrij kunnen doen wat je wilt, zodat je zelf orde kunt scheppen.

Orde en chaos schijnen dus slechts afhankelijk van de manier waarop je naar het leven hebt leren kijken.

Chaos is dan eigenlijk niet meer dan een ander woord voor onbegrijpelijk en orde is een ander woord voor begrepen.

⇵ Index

Orde

Iedere cultuur meent dus dat haar eigen oplossingen orde hebben geschapen in de chaos. Terwijl iedere cultuur tegelijkertijd meent dat de oplossingen van andere culturen chaos veroorzaken. Natuurlijk is de mate van chaos afhankelijk van de mate waarin de andere cultuur verschilt van de eigen cultuur. Waarmee duidelijk wordt waarom twee culturen die buren van elkaar zijn elkaar beter begrijpen dan culturen die duizenden kilometers van elkaar verwijderd zijn. Zelfs als die twee culturen ooit direct aan elkaar verwant waren. Een mooi voorbeeld is de Nederlandse cultuur uit de zeventiende en achttiende eeuw en de cultuur van de boeren in Zuid-Afrika, de Afrikaanders. Nederlanders uit de zeventiende en achttiende eeuw zouden de Apartheid van de Afrikaanders nooit gezien hebben als iets negatief en chaos creërend. Terwijl de Afrikaanders van de jaren zeventig van de twintigste eeuw weer niets begrijpen van de Nederlandse anti-discriminatie wetten van de jaren zeventig en tachtig. Iets wat zij eerder zullen zien als een poging om chaos te creëren in de orde van gescheiden rassen.

Orde is dus uiteindelijk slechts begrepen chaos. Terwijl chaos niet veel meer is dan onbegrepen orde.

⇵ Index

Begrip

Het enige wat je dus hoeft te doen om orde te scheppen in de chaos is de chaos leren begrijpen. Maar dat is dus iets wat we liever niet doen. Leren begrijpen betekent namelijk dat je tijd moet steken in de chaos. Terwijl je er ook mee kunt volstaan de chaos te ordenen door jouw orde aan de chaos op te leggen. Wat eigenlijk betekent dat je de chaos van de ander niet probeert te begrijpen maar de ander dwingt om te veranderen, zodat jij niet hoeft te begrijpen.

Helaas ontneem je jezelf met die wijze van orde creëren ook de kans om iets over de ander te leren. Maar je ontneemt jezelf ook de kans om iets over jezelf te leren. Want als je een ander en zijn chaos leert begrijpen, dan leer je ook weer meer over je eigen chaos. Want hoeveel moeite we ook mogen doen om orde uit chaos te creëren het enige wat we echt doen is meer regels creëren die de chaos verbergen. Waardoor we het idee hebben dat er orde heerst, omdat we niet langer echt naar de chaos kijken. In plaats daarvan kijken we door de bril van onze regels naar de chaos om de orde te zien, die we geleerd hebben te zien.

⇵ Index

Extra

Afbeeldingen

Chaos door nibujohn

Wirwar door nibujohn

Orde door puravida

Chaos en orde door pschubert

Index van koppen

⋛ Inleiding
☶ Chaos
☰ Orde
❦ Begrip
✧ Extra
☟ Afbeeldingen
⍙ Index van koppen