Dat is jouw perceptie
Hoe bedoel je?
Als we met anderen praten en we vertellen hun iets wat ze niet helemaal begrijpen of waarbij ze het gevoel krijgen dat ze het moeten aanvaarden als een natuurwet, dan willen ze nog wel eens zeggen: “Dat is jouw perceptie.” Wat ze eigenlijk bedoelen is dat ze vinden dat jij niet jouw manier van ervaren naar voren mag brengen.
Het gevolg van deze afwijzing is echter dat ze zichzelf afsluiten voor een deel van alle mogelijke ervaringen in dit universum. In zekere zin is de uitspraak dan ook vergelijkbaar met de opmerking die mannen nog wel eens willen maken over vrouwen die ze vervelend vinden: “Het is zeker weer die tijd van de maand.”
Je mag niet zo zijn
Als we van anderen zeggen dat hun ervaring voortkomt uit hoe zij de wereld zien, dan zeggen we eigenlijk dat de manier waarop zij de wereld zien niet klopt. Dat is hetzelfde als wanneer we tegen vrouwen zeggen dat ze de wereld niet goed zien als we hun ervaring af doen als het gevolg van hun hormonale toestand. Of we zeggen tegen de waarnemer dat zijn waarneming niet klopt, omdat wij een ervaring hebben die bevestigd wordt door onze vrienden of door een grote groep mensen.
Maar is het eigenlijk niet zo dat de manier waarop we de wereld zien bepaald hoe we de wereld ervaren. En de manier waarop we de wereld zien wordt bepaald door hoe we ons voelen en onze overtuigingen. Dus is het niet meer dan logisch dat hoe we ons voelen, of dat nu hormonaal is of emotioneel, meebepaald hoe we de wereld ervaren. Maar het is niet logisch dat anderen dan vervolgens gaan bepalen dat onze ervaring minder is omdat we emotioneel zijn of “last” hebben van onze hormonen. Want daarmee zeggen anderen eigenlijk dat zij het recht hebben om te bepalen wat de juiste manier van ervaren is.
Dat is eigenlijk hetzelfde als beweren dat wat de rest van de wereld denkt kinderachtig is, omdat je slimmer bent. Of beweren, omdat je blind bent, dat anderen niets gezien kunnen hebben. Of omdat jij geen last van stress hebt, menen dat anderen geen stress kunnen hebben. Als iemand ons op die manier zou behandelen, dan zouden we die persoon meteen voor gek verklaren en zeggen dat hij niet weet waar hij over praat. Maar als wij het zelf doen, dan is dat heel normaal. Als wij zeggen dat iemand afwijkt omdat hij slimmer is of omdat hij doof is, dan is dat zo.
Alsof iedereen op dezelfde manier de wereld ziet. Alsof iedereen een lichaam heeft dat hetzelfde werkt. Alsof iedereen hetzelfde begrijpt en even goed is met wiskunde of Engels. Daarbij weten we ondertussen uit medisch en pharmacologisch onderzoek allang dat geen twee mensen gelijk zijn. Zo werken medicijnen voor volwassen mannen anders bij kinderen. Mannen van het negroïde ras moeten andere medicijnen krijgen dan mannen van het kaukasische voor hun hartproblemen.
Als we lichamelijk allemaal hetzelfde zouden zijn, dan zouden we allemaal op dezelfde leeftijd sterven en we zouden allemaal kinderen kunnen krijgen. We zouden dezelfde pijn voelen als iemand ons prikte en allemaal even bang zijn voor naalden. Het zou geen zin hebben om hardloop wedstrijden te houden, want we zouden allemaal even hard rennen en we zouden even gemotiveerd zijn om te winnen. Het zou geen zin hebben om harder of slimmer te werken, want iedereen zou even hard en slim werken. We zouden ook allemaal hetzelfde eten lekker vinden en dezelfde kunst.
Het leven in zo’n wereld zou de saaiheid ten top zijn, want iedereen zou het leven even intens of even flauw ervaren. Het enige verschil zou zijn dat we niet allemaal op hetzelfde moment dezelfde zonsopgang en -ondergang zouden kunnen meemaken. Maar we zouden waarschijnlijk wel voortdurend op hetzelfde moment willen vertellen wat we meemaakten of we zouden elkaar niets willen vertellen.
Je kunt dus gerust de conclusie trekken dat ieder mens uniek is, hoe hard we ook ons best doen om te denken dat we het niet zijn.
Anders zijn
Toch vinden we het allemaal vreemd als iemand, die anders is dan wij, beweert dat wij niet zijn zoals het hoort, ondanks het feit dat we weten dat ieder mens uniek is. Niet voor niets hebben we er zo’n probleem mee als leden van de generatie gastarbeiders die in de jaren zestig naar Nederland kwamen zeggen dat wij geen respect tonen. Terwijl zij niet meer doen dan aangeven hoe zij het leven in Nederland ervaren vanuit hun wereldbeeld.
Toch vinden we het vreemd dat een ander een ander wereldbeeld kan hebben dan wij, zelfs een afwijkend wereldbeeld, ook al weten we dat iedereen een uniek wereldbeeld heeft. Soms vinden we het zelfs zo vreemd dat we de ander verbieden te zijn zoals hij is, zodat wij maar niet geconfronteerd hoeven te worden met dat andere wereldbeeld. Waarschijnlijk omdat we denken dat dat andere wereldbeeld ons eigen wereldbeeld ter discussie stelt en misschien zelfs wel ontkracht. Vergetende dat twee mensen nooit hetzelfde kunnen zien, omdat ze nooit tegelijkertijd op dezelfde plaats kunnen staan. Maar ook omdat twee mensen niet met dezelfde ogen kijken, andere ideeën over de wereld hebben, andere emoties, gevoelens en ervaringen hebben.
We zijn dus allemaal anders, maar toch menen we voor anderen te kunnen bepalen dat ze niet anders mogen zijn. Simpelweg door hun waarnemingen af te doen als hun perceptie. Waardoor we de waarneming van de ander wegzetten als onbelangrijk. Want als we de waarneming van de ander als waardevol zouden beschouwen, dan zouden we meer willen weten. Of we zouden proberen te begrijpen hoe het komt dat de ander die waarneming heeft.
⬇ Index
Conclusie
In deze wereld hebben we meerdere manieren bedacht om de ervaringen van anderen te devalueren en ondergeschikt te maken aan onze eigen waarnemingen. Zo zeggen we heel eenvoudig dat het iemands perceptie is als wij niet begrijpen hoe hij de wereld waarneemt. In plaats van dat we met interesse luisteren en de ander proberen te begrijpen.
Of we behandelen de waarneming van de ander als een door biologische factoren mismaakte waarneming door hem van emotionaliteit te beschuldigen. Of we maken de ander duidelijk dat zijn waarneming niet klopt omdat de meerderheid het anders ziet. Bijvoorbeeld door op te merken dat anderen een ervaring hebben die identiek is aan de onze en afwijkend van die van de spreker.
Het gevolg van deze benaderingen van de waarneming van anderen is echter dat we hun waarneming als onbelangrijk en onwaar afdoen. Waarmee we dus zeggen dat de ander niet mag zijn zoals hij is. Want als we vonden dat de ander mocht zijn zoals is, dan zouden we zijn waarneming niet beoordelen als minderwaardig of beïnvloed door wat hij of zij heeft of voelt. Als we vonden dat anderen mochten zijn zoals ze zijn, dan zouden we wel proberen te begrijpen wat de ander heeft waargenomen.
Extra
Afbeeldingen
Index van koppen
Hoe bedoel je?
Je mag niet zo zijn
Anders zijn
Conclusie
Extra
Afbeeldingen
Index van koppen