Mijn behulpzame ego
Vriendje
Hoewel we maatschappij breed het ego iets negatiefs vinden, kijk naar begrippen als egoïstisch en egocentrisch, kun je er ook anders tegenaan kijken. Zo zou je het ego ook kunnen zien als een ietwat simpel vriendje dat het beste met je voor heeft. Helaas kijkt dat vriendje daarbij voortdurend naar buiten en probeert in te schatten wat de rest van de wereld van ons verwacht. Hoewel het ons wel het idee geeft dat het daarbij onze doelen nastreeft. Wie zou zo’n vriendje niet willen hebben?
Ego
Je kunt je afvragen of een ego wel iets negatiefs is. Zeker als het alle kennis bevat die te maken heeft met hoe we ons moeten gedragen in de wereld om ons heen. Als je onopgemerkt en
zonder kleerscheuren door de wereld wilt komen dan is het ego je beste vriend. Het helpt je namelijk om je aan te passen aan die wereld. Wat dat betreft doet het ego precies wat we van onze ouders geleerd hebben. We moeten ons aanpassen zodat we een rustig maar succesvol en goed leven kunnen leiden en onze ouders trots op ons kunnen zijn. Eigenlijk is ons ego er niet voor ons, maar voor onze ouders en onze omgeving. Ons ego moet er namelijk voor zorgen dat we ons gedragen zoals het hoort.
Vandaar ook dat we zo’n moeite hebben met mensen die zich afwijkend gedragen van wat ons ego ons vertelt hoe we ons moeten gedragen. Het brengt ons ego namelijk in de war. Het afwijkende gedrag laat ons ego zien dat het anders kan en roept dus twijfel op of we het wel goed aan het doen zijn. Hoe sterker dat gevoel dat we horen te doen wat hoort volgens anderen, hoe sterker ons ego dan ook in opstand komt tegen de mensen die zich afwijkend gedragen.
Simpel vriendje
Helaas is een ego niet erg slim als het gaat om het zich aanpassen aan veranderingen, helemaal niet als het niet heeft geleerd om om te gaan met verandering. Hoe zeer het ego ook geleerd heeft van onze ouders dat het het beste met ons voor moet hebben, het is gebaseerd op normen en regels die vaak achterhaald zijn voordat we ze echt nodig hebben. Want waar ons ego heel goed in is, is omgaan met mensen die zich net zo gedragen als wijzelf. Daarna kan het zich nog wel een beetje aanpassen aan mensen die een beetje afwijkend gedrag vertonen, bijvoorbeeld mensen uit een andere stad in dezelfde streek. Maar zodra het om moet gaan met mensen uit een compleet andere cultuur, die de wereld anders zien, dan komt ons ego in de problemen. Hoe ga je namelijk om met mensen die je niet begrijpt, omdat ze zich anders gedragen? Als ons ego niet geleerd heeft hoe het met anders moet omgaan, dan weet het niet wat het moet doen. Vervolgens loop je de kans dat ons ego kiest voor een zeer lichamelijke reactie, namelijk vechten of vluchten. Terwijl er helemaal geen duidelijke redenen zijn voor de keuze, de vreemdeling gedraagt zich namelijk alleen maar anders, niet agressief.
Vriendjes maken
De kunst van het opvoeden en het creëren van ego’s is dan ook veel meer:
Hoe leer je het ego omgaan met een voortdurend veranderende wereld?
In plaats van:
Hoe leer je het ego omgaan met een wereld die allang niet meer bestaat als het voor zichzelf moet gaan zorgen?
Zelfvertrouwen
Dus hoe leer je het ego flexibel zijn en voortdurend open te staan voor
verandering? Eén van de belangrijkste vaardigheden op dat gebied is zelfvertrouwen. Een ego dat vertrouwt op zijn eigen vermogens is veel beter instaat om de wereld met moed tegemoet te treden, dan een ego dat geleerd heeft bang te moeten zijn voor alles. Een ego met zelfvertrouwen heeft ook de moed om de wereld te bekijken vanuit vertrouwen in zijn medemens in plaats van met de angst dat de medemens hem zal afkeuren. Zo’n ego opvoeden vraagt natuurlijk wel iets meer inzet dan regels handhaven. Dat vraagt om voordoen en zelf laten zien dat de medemens niet eng is. Dat vraagt van ouders dat ze laten zien dat ze zelfvertrouwen hebben en weet hoe je met mensen om kunt gaan. Het vraagt echter ook om vooruit zien en begrijpen dat angst niet de beste raadgever is in een wereld waar negentig procent van de mensen vriendelijk en betrouwbaar zijn. Maar dan moet je het ego van je kind wel voorbereiden op het herkennen van de aardige en betrouwbare mensen en de onaardige en onbetrouwbare. Anders krijg je dus een ego dat niet weet hoe het met aardige of onaardige mensen moet omgaan. Dan creëer je dus ook geen ego dat een rustig, maar succesvol en goed leven kan leiden voor ons en zijn ouders trots kan maken. Je zou ook kunnen zeggen dat een ego opvoeden betekent: Hoe maak je een ego tot een behulpzaam en iets slimmer vriendje?
Extra
Afbeeldingen
Hubble Ruimte Telescoop via NASA
