Paradox van oplossingen voor problemen
De oplossingen paradox
Als individu is het hebben van een probleem een vervelende situatie. Vreemd genoeg hebben alle mensen van tijd tot tijd problemen en op sommige momenten lijkt het er zelfs op dat verschillende mensen dezelfde problemen hebben. Ik zou hier dan ook kunnen spreken van het problemen paradox. Maar waar dit artikel echt over gaat is het feit dat hetzelfde probleem meerdere oplossingen kent, iets wat je de oplossingen paradox zou kunnen noemen. Want hoe is het mogelijk dat hetzelfde probleem meerdere oplossingen heeft. Maar ook hoe kan het dat het ene probleem maar één oplossing kent, terwijl een ander probleem op te lossen is met meerdere oplossingen.
Problemen paradox
Eigenlijk mag je niet praten van een problemen paradox, omdat ieder probleem uniek is. Terwijl een paradox gaat over de schijnbare gelijkheid tussen onvergelijkbare situaties. Het lijkt dus vaak dat problemen hetzelfde zijn, als je ze volledig uitkleedt tot hun kern. Terwijl ze in werkelijkheid uniek zijn, omdat de situatie waarin ze voorkomen ze uniek maakt.
Zo lijkt armoede altijd hetzelfde. Maar armoede in Nederland is iets anders dan armoede in Somalië. Armoede in Nederland is de armoede van het niet genoeg geld hebben om een dak boven je hoofd te kunnen betalen en voedsel te kunnen kopen. Terwijl armoede in Somalië eerder gaat over het kunnen vinden van voedsel dat gekocht kan worden en het vinden van een veilige omgeving om te kunnen slapen.
Een problemen paradox ontstaat dan ook pas als je de situatie waarin een probleem voorkomt buiten beschouwing laat. Zoals het voorbeeld van armoede in Nederland en Somalië. Hoe kan er armoede in een rijk land als Nederland bestaan, als die in niets te vergelijken is met armoede in een arm land als Somalië?
Wat wel bestaat is de oplossingen paradox? Blijkbaar is het mogelijk om hetzelfde probleem op meerdere manieren op te lossen. Hoe is dat mogelijk?
Oplossingen paradox
Sinds er leven op aarde is, is er de vreemde situatie dat ieder levend wezen geconfronteerd wordt met problemen die opgelost moeten worden. Uit de archeologie en de door de archeologie gevonden fossielen blijkt dat die problemen de ene keer leiden tot vergelijkbare oplossingen en andere keren leiden tot verschillende oplossingen.
Zo blijken in de loop van de millennia vleeseters allemaal vergelijkbare oplossingen gevonden te 
hebben om aan eten te komen. Zowel onder de dinosauriërs als onder de zoogdieren komen jagers voor die jagen door middel van opdrijven of door middel van overval technieken. Een voorbeeld is Sinocalliopteryx die een vergelijkbare overval techniek hanteerde om te jagen als de huidige katachtigen.
Blijkbaar is het mogelijk om dezelfde oplossing te bedenken meerdere millennia na elkaar in volkomen verschillende soorten in volkomen verschillende omstandigheden. Dit is wat je noemt een paradox van de oplossing.
Mensen en de paradox
Maar de natuur is niet het enige voorbeeld waar je de oplossingen paradox tegenkomt. Ook in het dagelijks leven kom je de oplossingen paradox tegen. Echter niet in de vorm van het vinden van dezelfde oplossing, maar juist in het vinden van volkomen verschillende oplossingen voor vergelijkbare problemen. Zo kennen bijvoorbeeld alle gemeentes in Nederland een probleem met leegstand rond winkelruimtes en winkelstraten. De ene gemeente heeft het probleem in een grote mate dan een andere. De oplossing die veel gemeentes vervolgens kiezen is het zoeken van manieren om hun inkomsten stroom uit belastingen op peil te houden, want leegstand betekent minder belastinginkomsten. De meeste oplossingen liggen dan op het vlak van het verhogen van de belastingen waar ze nog wel geld voor binnen krijgen. Dus zie je de onroerend zaak belasting omhoog gaan en de belasting op afval en het parkeren wordt duurder. Vreemd genoeg zie je echter maar weinig gemeentes op het idee komen om ambtenaren te ontslaan, er komt tenslotte minder geld binnen. Maar je ziet ze ook niet kiezen voor het aantrekkelijker maken van de gemeente voor bewoners, nieuwe bewoners en winkelende gasten. Je zou kunnen zeggen, de gemeente werkt niet langer samen met haar burgers, maar tegen haar burgers. Een bekend fenomeen in menselijk gedrag. Zodra mensen in gevaar terecht komen verliezen ze het vermogen om samen te werken, ze worden egocentrisch.
Andere paradoxale oplossingen
Overigens is de huidige economische crisis niet het enige voorbeeld waar je ziet dat mensen de oorzaak zijn van de oplossingen paradox. Ook de oplossingen van anderen problemen laten de paradox zien. Zo wordt het energieprobleem dat de mensheid voortdurend heeft steeds opnieuw op een andere manier opgelost. Maakten we eerste gebruik van onze eigen energie en kwam daarna de inzet van de energie van dieren om ons probleem rond energie op te lossen. Na onze eigen energie en die van dieren hebben we nog heel veel andere oplossingen bedacht. We hebben water en wind energie gekend en zijn nu bezig om die weer op te pakken en toe te passen. Na water en wind energie kwam de energie die vrijkwam bij het verbranden van stoffen, begon het eerst met hout en gedroogde uitwerpselen, toen werd het gedroogd veen, bruin- en steenkool. Waarna we aardolie en aardgas hebben toegevoegd en zelfs volledig afhankelijk zijn geworden van aardolie. Toen hebben we nog kernenergie toegevoegd en tegenwoordig ook zonne-energie.
Naast het opwekken van energie hebben we ook altijd gewerkt met het isoleren van onszelf om zo energieverlies te verminderen.
Heel veel oplossingen
De oplossingen paradox is dus niet het feit dat we veel problemen hebben, maar het feit dat we veel meer oplossingen hebben voor al die problemen die we hebben dan je zou verwachten. Het lijkt wel alsof ieder mens zijn eigen oplossing heeft voor een probleem dat hij of zij gemeen heeft met anderen. Nu is dat natuurlijk niet echt waar. Want er zijn nog veel meer mensen die een probleem hebben en dat nooit oplossen. Dat is misschien wel het andere element van de oplossingen paradox. Ondanks het feit dat we zoveel oplossingen hebben voor onze problemen, zijn er nog genoeg mensen die geen oplossing hebben voor hun problemen. Niet voor niets komen er nog steeds mensen in de financiële problemen en worden er faillissementen uitgesproken. Nog steeds kent Nederland armoede en staan er iedere dag mensen op weg naar hun werk in de file.
Goed bezien bestaat de oplossingen paradox dus uit twee onderelen. Het eerste element van de oplossingen paradox is het feit dat er zoveel oplossingen zijn voor vergelijkbare problemen. Tegelijkertijd lijken al die oplossingen toch niet alle problemen die er zijn op te lossen, het tweede element van de oplossingen paradox.
Geen paradox
Als ik echter eerlijk ben, dan is er geen oplossingen paradox. Het is namelijk geen schijnbare tegenstelling dat er meer oplossingen zijn dan problemen en dat ondanks alle oplossingen er problemen blijven bestaan. De oplossingen 
paradox is namelijk niet vergelijkbaar met de schijnbare tegenstelling die klinkt in een zin uitgesproken door een Kretenzer: Alle Kretenzers liegen.
De oplossingen paradox is slechts een teken van ons onvermogen om het totale plaatje waar te nemen. We kunnen namelijk niet alle elementen die rond een probleem spelen zien. Met als gevolg dat we op basis van een uitgeklede versie van een probleem denken te kunnen zien dat er maar een beperkt aantal oplossingen mogelijk is. Tegelijkertijd is het juist ons onvermogen om het probleem in zijn geheel te bevatten in combinatie met onze creativiteit, die ervoor zorgt dat we zoveel oplossingen weten te bedenken voor de problemen die we kennen en tegenkomen.
Misschien is het wel het feit dat we ondanks ons beperkte vermogen om problemen volledig te bevatten oplossingen kunnen bedenken de paradox. Dan is het dus niet een oplossingen paradox, maar een probleemoplossers paradox. De schijnbare onmogelijkheid dat wij problemen oplossen die we gezien ons beperkte bevattingsvermogen helemaal niet zouden moeten kunnen oplossen.
Conclusie
Er is dus geen problemen paradox en geen oplossingen paradox, maar een probleemoplossers paradox. We blijken namelijk problemen op te lossen die gezien ons beperkte bevattingsvermogen als het gaat om problemen helemaal niet opgelost zouden moeten kunnen worden door ons. Blijkbaar hebben we daar een oplossing voor gevonden, waardoor we van ons beperkte bevattingsvermogen in combinatie met onze creativiteit onze kracht hebben gemaakt.
Afbeeldingen
Kat door Davis Doherty
Vrijheid paradox door theilr
Stop en eind door Anders Sandberg