Mijn situatie als deelnemer

Situaties

Slachtoffer

Veel mensen kijken naar de wereld alsof alles hun overkomt . Ze maken geen deel uit van de gebeurtenis die hun overkomt, maar staan er bij en kijken er naar, tenminste dat is hoe ze er over praten. Want op het moment zelf doen ze natuurlijk volledig mee aan de situatie en veroorzaken mede wat er gebeurt. Niet voor niets is het spreekwoord: “Waar twee kijven, hebben twee schuld,” terwijl het niet is: “Waar twee kijven, zoekt de schuld het maar uit.”

⬇ Index

Deelnemers of slachtoffers

Als je de verhalen van mensen moet geloven dan ligt de schuld voor hun ervaringen nooit bij hunzelf. Zo is het niet de schuld van ouders dat ze kinderen hebben die druk en onbeschoft zijn. Dat is de schuld van al die kunstmatige kleur- en smaakstoffen in voedsel. Het is ook niet de schuld van de leerkracht of de school dat een kind druk is. Dat is de schuld van het feit dat kinderen druk zijn en moeten leren om rustig te zijn. Maar omdat de kinderen ook niet de schuldige kunnen zijn, blijft er maar één oorzaak over. Het is de schuld van de genetische structuur van het kind. Dus drukke kinderen hebben een biologische aandoening die gelukkig gecorrigeerd kan en moet worden met medicijnen, zodat ze geen last meer hebben van hun aandoening en hun omgeving ook niet.

Ook als we een hond hebben die zich slecht gedraagt, ligt het niet aan de baas dat de hond zich misdraagt. Het is de biologie van de hond die de oorzaak is. Een hond is tenslotte een roofdier of stamt tenminste af van een roofdier. Dus logisch dat die hond zich misdraagt, dat zit nu eenmaal in zijn genen. Ook al heeft diezelfde hond genen die hem ertoe aanzetten om zich te onderwerpen aan een hoger geplaatste.

Maar zo zijn er nog veel meer uitspraken waardoor duidelijk wordt dat mijn situatie, niet mijn schuld is. Ik ben eigenlijk nooit deelnemer in mijn situatie maar altijd slachtoffer. Zelfs mensen die blijkbaar succesvol zijn volgens anderen, blijken vaker slachtoffer te zijn van de situatie dan deelnemers. Even vergetend dat ze er vaak zelf voor gekozen hebben om zich in de gekozen situatie te begeven. Want daar begint toch eigenlijk alles mee. We kiezen er uiteindelijk allemaal zelf voor om ons in een bepaalde situatie te begeven.

⬇ Index

De situatie

In zekere zin is de situatie waarin ik me bevind altijd mijn situatie. Want ik ben nooit slachtoffer, ik heb er tenslotte zelf voor gekozen om deel te nemen aan mijn situatie. Ook al is dat niet altijd een bewuste keuze geweest. Maar ik heb de keuze iedere dag opnieuw om wel of niet mee te doen aan mijn situatie. Ook al hebben we vaak het idee dat onze omstandigheden een keuze onmogelijk maken. Daarnaast kan ik bij iedere situatie kiezen hoe ik er aan mee wil doen. Wil ik het me laten overkomen of wil ik het beïnvloeden. Het is steeds weer mijn keuze. Natuurlijk is er een verschil tussen kiezen uit de optie wel of niet meedoen en de opties die ontstaan als je de vraag stelt:

Hoe ga ik meedoen?

Natuurlijk is er een verschil tussen iemand die slechts de ervaring heeft om mee te doen als slachtoffer of als deelnemer en iemand die op veel manieren kan reageren. Maar dat betekent niet dat ik geen deelnemer ben in mijn situatie. Het feit dat ik aanwezig ben in mijn situatie betekent dat ik niet meer kan stellen dat ik slachtoffer ben van de situatie. Het is tenslotte mijn aanwezigheid die er voor zorgt dat die situatie ontstaat. Als ik er namelijk niet was geweest, was de situatie heel anders geweest. Dan was het iemands anders situatie geweest.

⬇ Index

Deelnemer

Ieder mens is dan ook deelnemer in zijn eigen leven, met allerlei situaties waarin hij of zij haar of zijn eigen inbreng heeft. Van het “ik ben aanwezig” tot het “ik veroorzaak wat er gebeurt”. Het leven kent dus geen slachtoffers. Het leven kent misschien wel zieken en gewonden en onschuldigen, maar het leven kent geen slachtoffers. Het is tenslotte je eigen keuze om bij een

Uitbarsting

vulkaan te gaan wonen of op een breuklijn, helemaal als je weet dat het een actieve vulkaan of breuklijn is. Het is zelfs onze eigen keuze om niet te kijken naar hoe dieren zich gedragen voor een aardbeving en daar een conclusie aan te verbinden. Dus we zijn nooit slachtoffers, ook al kunnen onze keuzes leiden tot gewonden en doden. De enige die zich slachtoffer kan noemen in de situatie van een natuurramp is een baby of een klein kind, die nog geen keuzes mag maken.

⬇ Index

Consequenties

Maar ondanks het feit dat we slachtoffer kunnen zijn, zijn we dus altijd deelnemers, zelfs als het ons alleen maar overkomt en we slechts op het verkeerde moment op de verkeerde plaats waren. Dat betekent overigens niet dat we nu plots geen medeleven meer zouden mogen tonen tegen over de slachtoffers omdat ze altijd deelnemers zijn. Maar medeleven zou dan ook niet bepaald moeten worden door het feit of iemand onschuldig is aan wat hem overkomt. Medeleven zou bepaald moeten worden doordat we met anderen meevoelen, niet omdat ze volgens een bepaalde definitie gezien kunnen worden als slachtoffer. Maar medeleven betekent ook dat ik deelnemer ben aan de situatie van de ander die iets verschrikkelijks is overkomen en me niet slachtoffer hoef te voelen van het leed dat de ander is overkomen.

⬇ Index

Conclusie

Zodra ik als mens de mogelijkheid heb om keuzes te maken, kan ik me niet meer verbergen achter mijn slachtofferschap. Ik heb tenslotte de keuze om wel of niet te ondergaan of wel of niet mee te doen. Als ik genoeg ervaring heb heb ik zelfs de keuze om verschillende soorten gedrag te vertonen in dezelfde soort situaties. Wat al helemaal betekent dat ik geen slachtoffer meer ben van de situatie.

Echter het feit dat ik geen slachtoffer ben, betekent nog niet dat ik geen recht op medeleven heb. Hoezeer ik ook gekozen mag hebben voor een bepaalde situatie, door wel of niet te kiezen, het feit dat ik lijd onder de gevolgen van de situatie maakt mij tot mens. Het is dan ook mijn menszijn dat mij recht geeft op medeleven, niet mijn slachtofferschap.

⬇ Index

Extra

Afbeeldingen

Slachtoffer door anon

Uitbarsting door gnuckx

Index van koppen

Situaties
Deelnemers of slachtoffers
De situatie
Deelnemer
Consequenties
Conclusie
Extra
Afbeeldingen
Index van koppen